Nghệ sĩ Thanh Hằng được đánh giá là một nữ nghệ sĩ cải lương tài danh của sân khấu cải lương sau giải phóng cùng thời với NSND Ngân Vương, NSƯT Vũ Linh, NSƯT Kim Tử Long… NS Thanh Hằng là một nữ nghệ sĩ có thể hóa thân vào nhiều loại vai tuồng như đào thương, đào mùi, đào lẵng mùi, lẵng độc, đào độc, vai mụ. Thanh Hằng cũng thành công bên mảng hài kịch, điện ảnh các vai diễn của chị đều được thể hiện xuất sắc.
Khi sự nghiệp đang thăng hoa thì cũng là lúc nghệ sĩ Thanh Hằng khiến người hâm mộ thấy bất ngờ khi chị âm thầm rời xa sân khấu để chọn cho mình cuộc sống riêng khá bình lặng.
Thanh Hằng là con gái lớn của Nghệ sĩ Hương Huyền, có bác ruột là nghệ sĩ Hương Sắc và cô ruột là Bà bầu gánh Ba Khan. Gia tộc Thanh Hằng là người Cần Đước, Ông nội Thanh Hằng là Ông Chín Môn còn gọi là Đồ Môn ở Xóm Cầu Chủ Thơ làng Tân Ân (nay là khu 7 thị trấn Cần Đước) Ông Chín Môn là người đam mê và chơi đờn ca tài tử trong giới đờn ca tài tử vùng Hạ, Ông Tám Tả (anh ruột Ông Chín Môn) mê đàn Kìm thường song tấu với bác của tôi là Ông Năm Giẳng đàn Tranh tại Cầu Nổi, có lẽ máu đờn ca tài tử cũng ảnh hưởng đến các người con của ông.
Bà Ba Khan là người khá giả, mê cải lương, bà muốn dùng sàn diễn này làm nơi tiến thân cho hai người em ruột là nghệ sĩ trẻ Hương Sắc và Hương Huyền, bà thành lập gánh hát và mời hai diễn viên nổi tiếng lúc bấy giờ là Minh Chí, Việt Hùng về đoàn của mình và lấy tên là đoàn cải lương Minh Chí – Việt Hùng. Sau thời gian hoạt động, đoàn Minh Chí – Việt Hùng tan rả, Bà Ba Khan thành lập Đoàn Bạch Vân khai trương vở Qua mùa gió loạn tại rạp Thanh Bình với thành phần nghệ sĩ: Ngọc Ẩn, Bích Sơn, Thanh Thủy, Hương Sắc, Hương Huyền… thu hút rất nhiều khán giả.
Hai anh em Hương Sắc (Trần Văn Hướng), Hương Huyền (Trần Văn Hưởng), hai anh em lấy nghệ danh Hương Sắc, Hương Huyền bằng cách đánh vần tên thật của mình Hướng sắc – Hướng, Hương Huyền – Hường.
Nghệ sĩ – soạn giả Hương Sắc chúc mừng cháu gái Thanh Hằng đoạt HCV Trần Hữu Trang năm 1991 tại nhà hát Hòa Bình.
Nghệ sĩ Hương Sắc theo nghề hát chuyên đóng vai kép độc mùi, sau này ông rẽ sang soạn giả, sáng tác kịch bản cải lương. Về tài nghệ, Hương Sắc sở trường những vai kép độc mùi. Ông có lối ca rổn rảng. Ông nổi tiếng với 4 lớp Xuân Tình trong Tống Tửu Đơn Hùng Tín:
Dạ thưa Đơn Nhị Ca em là Giảo (cống)
Kim danh tánh họ Trình (xừ)
Thuở nhỏ chuyên nghề bán muối lậu ăn cướp bạc vua (xê)
khi lớn lên em đi đầu Đường (xàng)
Hương Sắc định cư ở Mỹ và mất năm 2014 tại San Jose. Năm 1993 trước khi rời Việt Nam ông tổ chức tiệc chia tay trong giới văn nghệ sĩ và bà con họ hàng Cần Đước, tôi và anh Lý Quí cùng dự.
NS Thanh Hằng Và NS Hương Huyền (2017 tại Mỹ)
Hương Huyền cùng nghệ sĩ Kim Hoa (con gái nghệ sĩ Tư Helene) lấy nhau sinh ra Thanh Hằng. Hương Huyền định cư tại vùng Côtes D’ Ivoire thuộc địa của Pháp ở Phi Châu 1989. Ông đã từng làm chủ nhà hàng cho đến khi ông từ giã Paris sang Mỹ sinh sống “Vì tôi quá nhớ nghề, mà ở Pháp ít được diễn cải lương, qua thành phố Westminster (Mỹ) có đông kiều bào và đồng nghiệp. Sân khấu cải lương ở hải ngoại mỗi tuần đều có lịch diễn”– ông bồi hồi tâm sự.
Từ nhỏ, Thanh Hằng từng theo mẹ đi hát ở đoàn Thanh Minh – Thanh Nga. Do ngưỡng mộ nghệ sĩ Thanh Nga nên nghệ danh Thanh Hằng được ghép từ nghệ sĩ tài danh ấy và tên thật Mỹ Hằng (Trần Thị Mỹ Hằng). Trải qua nhiều sân khấu, Thanh Hằng nổi lên như một cô đào đẹp có thể đóng đủ các loại vai từ mùi, thương, lẳng, độc, hài… Năm 1991, Thanh Hằng đoạt giải Trần Hữu Trang mùa đầu tiên, cùng lúc với Vũ Linh, Tài Linh, Phương Hồng Thủy, Thanh Thanh Tâm, Ngọc Huyền.
Năm 2001, Thanh Hằng bỏ nghề theo gia đình định cư tại Úc. Năm 2016, Thanh Hằng trở về quê hương, sống nốt phần đời còn lại với cải lương. Chị nói: “Cải lương như máu thịt của tôi rồi, không bỏ được. Con cái đã trưởng thành, tôi yên tâm làm những gì mình thích”. Khán giả đón nhận chị nồng nhiệt, chị làm việc không kịp nghỉ. Vừa diễn cải lương, vừa đóng phim, vừa làm giám khảo các cuộc thi vọng cổ…thời gian rảnh thì lao vào bếp nấu ăn cho gia đình, bạn bè.
Thanh Hằng được sinh ra và lớn lên trong gia tộc có nhiều người gắn bó với cải lương, ngoài tài nghệ, bản thân chị được mọi người yêu mến bởi tính tình chân thành, giản dị, nhân hậu, thân thiện vốn có của người con Cần Đước.
Bài và ảnh do Thanh Minh tổng hợp trên các báo
23/3/2022