Nguồn gốc của từ “Cần Đước”

Từ “Cần Đước” có lẽ xuất hiện từ rất lâu. Đa số các người nghiên cứu đều thống nhất là từ nầy có nguồn gốc từ tiếng Khme. Có nhiều cách giải thích nhưng mới tạm giải thích được từ Cần, còn từ Đước thì chưa giải thích được.

Có hai cách giải thích từ Cần. Cần có nghĩa là Xóm, hay Cần là Mạc Cần rụng Mạc còn Cần (như Mạc Cần Dưng), có nghĩa là “đường nước” hay “con rạch”!. Nhưng Đước tiếng Khme nghĩa là gì thì chưa giải thích được. Cho nên nói Cần Đước là “xóm (làng) cây đước” thì có phần khập khiễng!. Vì tại sao từ Cần giải thích theo tiếng Khme, mà từ Đước lại gọi theo tiếng Việt là cây đước?. Cho nên cách giải thích cho rằng: -Cần Đước- là gọi theo tên “con Cần Đước” là dễ chấp nhận hơn cả, dù cách giải thích nầy có hơi dân dã. Trong dân gian người ta hay nói -“cua đinh, cần đước”, có lẽ là nói đến con cua đinh (ba ba) và con cần đước. Hay vua Tự Đức cũng có bài thơ tựa là -“Trảm cần đước chi đầu” tức là cắt đầu con cần đước!. Như vậy có một con gọi là con cần đước!. Hiện nay ở miệt Đồng Tháp Mười còn nhiều con cần đước, nó trông giống như con rùa, nhưng riềng của cái mai thì hơi khác mai rùa một chút.Trước khi được dùng để chỉ một đơn vị hành chánh, Cần Đước là tên dùng để chỉ một “xứ”: -xứ Cần Đước.

Theo Địa bộ triều Minh Mạng năm 1836, thì vùng đất nằm dọc theo bờ đông của sông Vàm Cỏ đông, thuộc huyện Phước Lộc, gồm các thôn Long Sơn, Phước Tuy, Phước Khánh, Phước Tường phường, Tân Lân, Phước Thạnh, Tân Ân, Phước yên đông và Phước yên phường…(nay thuộc địa bàn các xã Long Sơn, Phước Tuy, Tân Ân, Tân Lân, Phước Đông và thị trấn Cần Đước) là thuộc “xứ Cần Đước”.